Działalność gospodarcza w Polsce: Jak się zakłada najprostszy rodzaj firmy
Rozpoczęcie własnej działalności gospodarczej w Polsce to krok ku realizacji marzeń i osiągnięcia niezależności finansowej. W artykule przyjrzymy się najprostszemu rodzajowi firmy, który można założyć w naszym kraju.
Tylko dla osób fizycznych
Pierwszą kwestią, którą warto podkreślić, jest to, że najprostszy rodzaj firmy dostępny jest tylko dla osób fizycznych. To znaczy, że każdy, kto chce rozpocząć działalność, musi być pełnoletnią osobą fizyczną, nie będącą już przedsiębiorcą. Żeby założyć jednoosobową działalność w Polsce nie musisz być obywatelem lub obywatelką Polski.
Co to jest działalność gospodarcza? To zorganizowana działalność zarobkowa wykonywana we własnym imieniu i w sposób ciągły.
Rejestracja w CEIDG
Jeśli chcesz prowadzić działalność gospodarczą to proces rejestracji jest zdecydowanie ułatwiony. Wszystko można załatwić w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG) – jest to rejestr przedsiębiorców prowadzących w Polsce jednoosobową działalność gospodarczą . Dzięki temu cały proces można zrealizować w trybie online, oszczędzając cenny czas. Można także wybrać się do dowolnego urzędu gminy i tam z pomocą urzędnika założyć działalność.
Jeżeli jednak spodziewasz się, że przychodu z działalności będą niewielkie to taką działalność możesz prowadzić bez dodatkowych formalności – nie musisz się rejestrować jako przedsiębiorca. Muszą zostać jednak spełnione dodatkowe warunki. Działalność nierejestrową można prowadzić, jeśli:
Możesz prowadzić działalność nierejestrową, jeżeli:
- przychody z twojej działalności nie przekraczają w żadnym miesiącu
- do 30 czerwca 2023 roku – 50% kwoty minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w danym roku, czyli 1745 zł,
- od 1 lipca 2023 roku – 75% kwoty minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w danym roku, czyli 2700 zł.
- jesteś osobą fizyczną,
- nie wykonujesz działalności w ramach spółki cywilnej,
- nie prowadzisz działalności regulowanej, czyli takiej, która wymaga zezwoleń lub koncesji,
- nie wykonywałeś działalności gospodarczej w ciągu ostatnich 60 miesięcy.
Ponadto to nie trzeba rejestrować w rejestrze przedsiębiorców:
- działalności agroturystycznej rolników
- produkcji wina przez rolników
- rolniczego handlu detalicznego.
Rejestrując się jako przedsiębiorca w CEIDG, trzeba wskazać pod jaką nazwą będzie prowadzona działalność. Nazwa musi zawierać co najmniej twoje imię i nazwisko podane w mianowniku. Do imienia i nazwiska można dodać inne elementy, na przykład opisujące profil działalności.
Jedna osoba fizyczna może mieć tylko jeden wpis w CEIDG. Nie można mieć zarejestrowanych kilku jednoosobowych firm na swoje nazwisko, ale pod jednym wpisem możesz prowadzić różne rodzaje działalności gospodarczej.
Rejestrując firmę, trzeba swoją działalność przypisać do konkretnego kodu w Polskiej Klasyfikacji Działalności, czyli wybrać kod PKD. Kody te są używane w statystyce publicznej, ale mają też znaczenie praktyczne. Niektóre są powiązane z formami opodatkowania czy z obowiązkiem korzystania z kasy fiskalnej lub rejestracją VAT.
Niskie koszty założenia
Zakładając ten rodzaj firmy, nie trzeba inwestować dużych kwot. Wszystkie formalności można załatwić elektronicznie, co przekłada się na niższe koszty całego procesu. To świetna opcja dla tych, którzy nie dysponują większym budżetem na start, albo posiadane środki chcą zainwestować w doposażenie tworzonej firmy.
Wybór formy opodatkowania
Jedną z ważnych kwestii, którą trzeba podjąć decyzję, jest wybór formy opodatkowania. Prowadząc jednoosobową działalność gospodarczą jest się podatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT). W Polsce w chwili obecnej są do wyboru trzy formy opodatkowania:
- na zasadach ogólnych, według skali podatkowej (stawka podatkowa 12% i 32%)
- według stawki liniowej (stawka podatkowa 19%)
- ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych.
Od 2022 roku z czwartej formy opodatkowania – karty podatkowej mogą korzystać tylko ci podatnicy, którzy kontynuują opodatkowanie w tej formie – czyli byli już opodatkowani w ten sposób w 2021 roku. Dlatego jeśli dopiero się zakłada działalność, nie można wybrać karty podatkowej.
Podstawową formą opodatkowania jest skala podatkowa. Oznacza to, że jeżeli się nie wybierze innej formy opodatkowania to jest się opodatkowanym na zasadach ogólnych.
Płatnik ZUS i VAT
Osoba prowadząca najprostszy rodzaj firmy musi być płatnikiem składek do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych ZUS. W ostatnim czasie dużo w tym zakresie się zmienia.
Podatek VAT płacisz niezależnie od podatku dochodowego PIT i od tego czy PIT rozliczasz na zasadach ogólnych – według skali podatkowej, według stawki liniowej, ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych czy na zasadach karty podatkowej.
Co do zasady jest obowiązek rejestracji jak podatnik podatku VAT. Nie trzeba się jednak rejestrować, gdy:
- sprzedaż nie przekracza limitu 200 tys. zł rocznie
- sprzedawane są wyłącznie towary i usługi zwolnione z VAT
Księgowość i zobowiązania
Przedsiębiorcy muszą prowadzić dokumentację rachunkową. Jedynie dla firm, które rozliczają się w formie karty podatkowej kwotę podatku na dany rok podatkowy ustala naczelnik właściwego urzędu skarbowego.
Pozostali przedsiębiorcy mogą prowadzić księgowość w formie:
- uproszczonej – w podatkowej księdze przychodów i rozchodów lub w ewidencji przychodów przy ryczałcie
- pełnej – w księgach rachunkowych.
Warto też zaznaczyć, że przedsiębiorca odpowiada za zobowiązania firmy całym swoim majątkiem, także prywatnym. To ważne, aby zdawać sobie sprawę z ryzyka i działać w pełni odpowiedzialnie.
Rozpoczęcie własnej działalności gospodarczej w Polsce może być znacznie prostsze, niż się wydaje. Najprostszy rodzaj firmy to świetna opcja dla tych, którzy chcą szybko wystartować, oszczędzając jednocześnie na kosztach. Należy jednak pamiętać, że zawsze warto dokładnie zrozumieć wszystkie związane z tym aspekty i działać zgodnie z prawem.
Jeśli jednak dalej nie jesteś pewien czy i jak założyć działalność gospodarczą, zapraszam do kontaktu.